Έκθεση κόλαφος - Πώς χειραγωγείται η ενημέρωση στην Ελλάδα

Για ένα «επικίνδυνο κοκτέιλ για την ελευθερία του Τύπου» κάνει λόγο η διεθνής δημοσιογραφική οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα» στην ετήσια έκθεσή της, αναφερόμενη στις συνθήκες που επικράτησαν στη χώρα το 2020, όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου.

Μάλιστα, η Ελλάδα είναι η χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη μεγαλύτερη πτώση στη διεθνή κατάταξη, υποχωρώντας από την 165η στην 170η θέση, που είναι και η χαμηλότερη στην Ε.Ε., με εξαίρεση τη Βουλγαρία. Πρόκειται για μια θεαματική αντιστροφή πορείας, καθώς η Ελλάδα από το 2015 και μετά βελτίωνε συνεχώς τη θέση της και είχε ανεβεί από την 99η το 2014 στην 65η.

Η διεθνής οργάνωση τονίζει ότι η ελευθερία του Τύπου υπέφερε στην Ελλάδα το 2020 κυρίως εξαιτίας των πολύπλευρων παρεμβάσεων της κυβέρνησης, με στόχο τη χειραγώγηση της ενημέρωσης. Όπως σημειώνει η οργάνωση:

• -Η συντηρητική κυβέρνηση με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη χορήγησε γενναιόδωρες φορολογικές εκπτώσεις στη διαφήμιση στα μέσα ενημέρωσης, αλλά επιδίωξε, άμεσα ή έμμεσα, να ελέγξει στενά τη ροή πληροφοριών ως μέρος των προσπαθειών της να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα την πανδημία κορονοϊού και την προσφυγική κρίση.
• -Τα ερευνητικά μέσα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που επικρίνουν την κυβέρνηση είτε παραλείφθηκαν είτε έλαβαν ένα δυσανάλογα μικρό μερίδιο της διαφημιστικής δαπάνης που προέκυψε από μια αμφιλεγόμενη εκστρατεία ενημέρωσης των 20 εκατομμυρίων ευρώ για τον ιό (σ.σ.: γνωστή και ως «Λίστα Πέτσα»).
• -Οι δημοσιογράφοι έπρεπε να λάβουν την άδεια της κυβέρνησης πριν μεταδώσουν πληροφορίες από νοσοκομεία, ενώ το υπουργείο Υγείας απαγόρευσε στο ιατρικό προσωπικό να μιλά στα μέσα ενημέρωσης.
• -Τον Φεβρουάριο του 2021, τα δημόσια τηλεοπτικά κανάλια διατάχθηκαν να μην μεταδώσουν βίντεο που κυκλοφόρησε στα κοινωνικά μέσα, το οποίο έδειχνε ότι ο πρωθυπουργός αγνόησε τα περιοριστικά μέτρα.
• -Η αστυνομία κατέφυγε σε βία και αυθαίρετες απαγορεύσεις για να εμποδίσει την κάλυψη της προσφυγικής κρίσης στα νησιά. Στη Λέσβο, οι δημοσιογράφοι εμποδίστηκαν να καλύψουν τις συνέπειες της πυρκαγιάς στο στρατόπεδο προσφύγων στη Μόρια, ενώ μια ομάδα Γερμανών ανεξάρτητων ρεπόρτερ συνελήφθη με συνοπτικές διαδικασίες, ενώ προσπαθούσε να καλύψει την άφιξη νέων μεταναστών. Στη Σάμο, ένα γερμανικό συνεργείο ταινιών ντοκιμαντέρ συνελήφθη χωρίς κατηγορία και υπέστη κακομεταχείριση από την αστυνομία.
• -Το ελληνικό δημόσιο τηλεοπτικό κανάλι, το οποίο ελέγχεται άμεσα από τον πρωθυπουργό, αν και το ανώτατο δικαστήριο το έκρινε ως αντισυνταγματικό και τώρα εποπτεύεται από τον υπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, λογοκρίνει τις αναφορές για τα νέα στρατόπεδα μεταναστών.
• -Στην Αθήνα, η αστυνομία παρεμπόδισε φωτορεπόρτερ που κάλυπταν μια αναμνηστική εκδήλωση στα τέλη του 2020 και άσκησε βία σε έναν δημοσιογράφο και τον έθεσε υπό κράτηση για υποτιθέμενη παραβίαση των κανόνων Covid-19.
• -Υπάρχει ανησυχία για τους νέους κανόνες για την αστυνόμευση των διαδηλώσεων, διότι ορίζονται ειδικές περιοχές για τον Τύπο.
• -Τον Απρίλιο του 2021, η ελληνική δημοσιογραφική κοινότητα συγκλονίστηκε από τη δολοφονία του δημοσιογράφου που ειδικευόταν σε θέματα εγκλήματος, Γιώργου Καραϊβάζ.