Το ΥΠΟΙΚ «σκουπίζει» επί ποινή τα διαθέσιμα φορέων του Δημοσίου - Καμπανάκι κινδύνου?

 Ολους τους τραπεζικούς λογαριασμούς φορέων του Δημοσίου που έχουν μείνει εκτός Τράπεζας της Ελλάδος και κεντρικού ταμειακού προγραμματισμού από το υπουργείο Οικονομικών «σκουπίζει» η κυβέρνηση, με απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Θόδωρου Σκυλακάκη και υπό την απειλή εξαιρετικά αυστηρών κυρώσεων στους φορείς που δεν θα συμμορφωθούν.

Το θέμα της κεντρικής διαχείρισης των αποθεματικών των φορέων του Δημοσίου είχε αποτελέσει αντικείμενο θυελλώδους πολιτικής αντιπαράθεσης κατά το δραματικό πρώτο εξάμηνο του 2015, όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και ο τότε αρμόδιος υφυπουργός Οικονομικών είχε καθιερώσει για πρώτη φορά τη μεταφορά των λογαριασμών φορέων στην Τράπεζα της Ελλάδος, αρχικά με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.

Οξύτατες ήταν τότε οι αντιδράσεις της Νέας Δημοκρατίας, που τόνιζε ότι πρόκειται για πράξη που φανερώνει αδιέξοδο. «Εγκλωβισμένοι στα αδιέξοδά τους, προχωρούν, αν είναι δυνατόν, στην υποχρεωτική δέσμευση των ταμειακών διαθεσίμων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης», δήλωνε ο τότε εκπρόσωπος της ΝΔ, Κ. Καραγκούνης.

Έξι χρόνια αργότερα, η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, ενώ διαβεβαιώνει συνεχώς ότι διαθέτει πλούσια ταμειακά αποθέματα και διαχειρίζεται με τον καλύτερο τρόπο τη ρευστότητα του κράτους εν μέσω της κρίσης του κορονοϊού, ταυτόχρονα σπεύδει να εφαρμόσει με τον πλέον αυστηρό τρόπο τις διατάξεις του ν. 4270/2014, χωρίς να θεωρεί, προφανώς, ότι αυτό προδίδει πως έχει περιέλθει σε κάποιο αδιέξοδο.

Με την απόφαση που εξέδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, επιβάλλεται σε όλους τους φορείς που δεν έχουν ανοίξει ως τώρα λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος και δεν έχουν υπαχθεί σε καθεστώς κεντρικής ταμειακής διαχείρισης των αποθεματικών τους από το υπουργείο Οικονομικών, να το κάνουν άμεσα, με την απειλή καθαίρεσης διοικήσεων και περικοπής κρατικής επιδότησης σε όσους φορείς δεν συμμορφωθούν.

Στον κεντρικό ταμειακό προγραμματισμό θα υπαχθούν πιλοτικά και έξι περιφέρειες της χώρας, ανάμεσά τους η Περιφέρεια Αττικής. Υπενθυμίζεται ότι ο σημερινός περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης, ως πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) είχε ηγετικό ρόλο το 2015 στην εκδήλωση αντιδράσεων από την αυτοδιοίκηση για τη μεταφορά των αποθεματικών στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Η απόφαση προβλέπει ότι

• Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ανοίγουν υποχρεωτικά λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος. Δεν απαιτούνται περαιτέρω ενέργειες για τους Φορείς οι οποίοι τηρούν ήδη λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος.
• Οι Φορείς μεταφέρουν τα πλεονάζοντα ταμειακά τους διαθέσιμα από τους λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης που τηρούν σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός του Συστήματος Λογαριασμών Θησαυροφυλακίου (ΣΛΘ) στον λογαριασμό τους ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος.
• Οι Φορείς δύνανται να διατηρούν λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός ΣΛΘ για τη διευκόλυνση των συναλλαγών τους, αλλά μεριμνούν για τον περιορισμό του πλήθους των τραπεζικών τους λογαριασμών σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός του ΣΛΘ, στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο που απαιτείται για την ομαλή διενέργεια των συναλλαγών τους. Επίσης προβαίνουν στο κλείσιμο των αδρανών τραπεζικών λογαριασμών, των λογαριασμών με ιδιαίτερα χαμηλά ή μηδενικά υπόλοιπα, καθώς και λογαριασμών των οποίων έχει παύσει ο σκοπός για τον οποίο συστάθηκαν και μεταφέρουν τα υπόλοιπά τους στον λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος.
•  Οι επιχορηγήσεις του τακτικού προϋπολογισμού καταβάλλονται υποχρεωτικά σε πίστωση του λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης που τηρούν οι Φορείς στην Τράπεζα της Ελλάδος. Οι κάθε είδους αμοιβές προσωπικού των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης που διεκπεραιώνονται μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών (ΕΑΠ) καθώς και οι κάθε είδους κοινωνικές παροχές που διενεργούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία και λοιπούς οργανισμούς (πληρωμή δικαιούχων, απόδοση κρατήσεων), καταβάλλονται υποχρεωτικά με χρέωση του λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης των Φορέων, που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος.
• Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καταρτίζει και διαχειρίζεται για λογαριασμό του Υπουργού Οικονομικών ενιαίο ταμειακό πρόγραμμα με σκοπό την παρακολούθηση της συνολικής ρευστότητας των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, την αποτελεσματική διαχείριση των πλεονασμάτων τους και τη διασφάλιση της ομαλής διενέργειας των πληρωμών τους. Ο ταμειακός προγραμματισμός καθίσταται υποχρεωτικός για όλους τους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, καλύπτει τον ετήσιο εγκεκριμένο προϋπολογισμό τους και αναλύεται τουλάχιστον σε μηνιαία και δεκαπενθήμερη βάση. Σε δεκαπενθήμερη βάση ο ταμειακός προγραμματισμός καλύπτει περίοδο τουλάχιστον τριών μηνών. Υποχρέωση υποβολής στοιχείων ταμειακού προγραμματισμού στην εποπτεύουσα Γ.Δ.Ο.Υ. και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχουν οι Φορείς που κατά το προηγούμενο του έτους αναφοράς έτος, το ύψος του προϋπολογισμού των δαπανών ή των εσόδων τους υπερβαίνει το ποσό των πενήντα εκατομμυρίων ευρώ.
• Η αναγκαία ρευστότητα που οι Φορείς διατηρούν σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός του ΣΛΘ για τη διευκόλυνση των συναλλαγών τους προκύπτει από τον ταμειακό προγραμματισμό του Φορέα όπως αυτός αποτυπώνεται στον πίνακα ταμειακού προγραμματισμού. Το μέγιστο όριο της ρευστότητας που οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης επιτρέπεται να διατηρούν σε πιστωτικά ιδρύματα εκτός του ΣΛΘ ισούται με τις εκτιμώμενες καθαρές ταμειακές ανάγκες του Φορέα (εισπράξεις μείον πληρωμές) για το επόμενο δεκαπενθήμερο οι οποίες εξυπηρετούνται μέσω των λογαριασμών που τηρούν οι φορείς στα ιδρύματα αυτά. Το όριο αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει σε συστηματική βάση το 5% του συνόλου των διαθεσίμων.
• Αυστηρές κυρώσεις προβλέπονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών, για το άνοιγμα λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος, τη μεταφορά της πλεονάζουσας ρευστότητας σε λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος και την κατάρτιση και υποβολή ταμειακού προγραμματισμού. Ο νόμος προβλέπει καθαίρεση των μελών του Δ.Σ. του φορέα, των εκτελεστικών του οργάνων και του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών ή και μείωση του ύψους της ετήσιας επιχορήγησης του φορέα από τον Τακτικό Προϋπολογισμό.