Οι Γερμανοί επενδυτές είναι τελικά... αλβανόφωνοι δισεκατομμυριούχοι της Β. Μακεδονίας

 Μία αλβανόφωνη επιχειρηματική οικογένεια της Β. Μακεδονίας βρίσκεται στην πραγματικότητα πίσω από την επένδυση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η οποία διατηρεί εξαιρετικά θερμές σχέσεις με τον πρωθυπουργό της χώρας Ζόραν Ζάεφ και φαίνεται πως είχε στηρίξει παρασκηνιακά και τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ο λόγος για την οικογένεια Destani, στην οποία ρεπορτάζ της δημόσιας τηλεόρασης του Αμβούργου (NDR), που αναμετέδωσε ακόμη και η Deutsche Welle, απέδωσε το 2010 διαφορές κατηγορίες για το Αφγανιστάν και κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο.

Παρά το γεγονός πως η εταιρία e.GO Mobile, που παράγει τα συγκεκριμένα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, διαφημίστηκε από πολλά μέσα, μετά τη χθεσινή παρουσίαση της επένδυσης από τον πρωθυπουργό και μέλη της κυβέρνησης, ως γερμανική εταιρία και συγκρίθηκε με επενδύσεις όπως αυτή της Pfizer και της Volkswagen στη χώρα μας, η αλήθεια είναι πως όλες αυτές οι πληροφορίες απέχουν πολλά… χιλιόμετρα από την αλήθεια.

Η e.GO Mobile, την οποία ίδρυσε το 2015 ο Γερμανός καθηγητής Γκάνθερ Σου και η οποία έχει έδρα το Ανχεν, κατέθεσε αίτηση πτώχευσης τον περασμένο Απρίλιο, με επίσημο επιχείρημα το οικονομικό πλήγμα που δέχτηκε εξαιτίας της πανδημίας. Εξειδικευμένες διαδικτυακές εκδόσεις, όμως, που ασχολούνται με τον χώρο της ηλεκτροκίνησης ανέφεραν πως επρόκειτο για επίφαση, καθώς η εταιρία δεν είχε καταφέρει να πιάσει τους οικονομικούς στόχους που είχε θέσει με την πώληση του ηλεκτροκίνητου μίνι βαν, e.GO Life ούτε είχε καταφέρει να βρει νέους επενδυτές.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ωστόσο, ανακοινώθηκε πως η e.GO Mobile εξαγοράστηκε τελικά από τον ολλανδικό επενδυτικό όμιλο ND και μετονομάστηκε σε Next.e.GO Mobile, ενώ όλα τα περιουσιακά στοιχεία της χρεοκοπημένης προκατόχου πέρασαν στο νέο σχήμα.

Και παρά το γεγονός ότι ο όμιλος ND έχει πράγματι ολλανδική έδρα, ιδιοκτήτες δεν είναι άλλοι από τους Destani, μία οικογένεια με ρίζες από ένα χωριό που βρίσκεται κοντά στην πόλη Τέτοβο των Σκοπίων. Ως ιδρυτής και ιδιοκτήτης της ND προβάλλεται στο εταιρικό προφίλ τoυ ομίλου ένας από τους γιους της οικογένειας, ο Nazim Destani, ο οποίος παρουσιάζεται επίσης ως ιδρυτής και ιδιοκτήτης και στην εταιρία Ecolog International, η οποία αποτελεί μία από τις παλαιότερες επιχειρηματικές δραστηριότητες της οικογένειας, αριθμώντας πάνω από 20 χρόνια ζωής.

Η πραγματική ηγετική φιγούρα, όμως, πίσω από όλα αυτά είναι ο πατριάρχης της οικογένειας Lazim Destani, που αποτελεί ένα εξαιρετικά προβεβλημένο πρόσωπο στην κοινωνία της Β. Μακεδονίας και όχι μόνο στην αλβανόφωνη και του οποίου το όνομα έφτασε να ακούγεται ακόμη και για τη θέση του πρωθυπουργού της χώρας το περασμένο καλοκαίρι. Ο Lazim, που γεννήθηκε στη Β. Μακεδονία και μετανάστευσε στη Γερμανία τη δεκαετία του ’70, όπου δημιούργησε οικογένεια, φαίνεται πως έχει τον έναν γιο του στο τιμόνι των βασικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όσο ο ίδιος δρα παρασκηνιακά, αναπτύσσοντας διασυνδέσεις σε όλο τον κόσμο και προωθώντας τα συμφέροντα τόσο της οικογένειάς του όσο και της πατρίδας του.

Η πολυεθνική εταιρία Ecolog International, που σήμερα έχει έδρα στο Ντουμπάι (σ.σ.: σύμφωνα με δημοσιεύματα παλαιότερα η έδρα ήταν στην Γερμανία), εξασφάλισε συμβόλαια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τις προηγούμενες δύο δεκαετίες δρώντας ως υπεργολάβος ειρηνευτικών αποστολών ανά τον κόσμο, από το Αφγανιστάν μέχρι την Αφρική. Η πρώτη μεγάλη δουλειά της εταιρίας που ιδρύθηκε το 1998 ήταν με τη Δύναμη Κοσσυφοπεδίου (KFOR), τη διεθνή ειρηνευτική δύναμη που βρισκόταν υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ, με την οποία υπέγραψε συμβόλαιο αναλαμβάνοντας απλά… να πλένει τα ρούχα των στρατιωτών.

Από εκεί και πέρα οι δουλειές της Ecolog με τις ειρηνευτικές αποστολές εξαπλώθηκαν σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς, όπως η παροχή ενέργειας και η διαχείριση εγκαταστάσεων. Το 2010, όμως, ένα ρεπορτάζ ήρθε για να αναστατώσει την αδιατάρακτη έως εκείνη τη στιγμή επιτυχία της οικογένειας και μάλιστα από κρατικό κανάλι της Γερμανίας. Το NDR υποστήριξε πως η Ecolog, που είχε συμβόλαιο από το 2003 ως υποεργολάβος με τη Διεθνή Δύναμη Αρωγής για την Ασφάλεια (ISAF), δηλαδή τη νατοϊκή αποστολή ασφαλείας στο Αφγανιστάν, εμπλεκόταν σε παράνομες δραστηριότητες στη χώρα. Στους δημοσιογράφους του καναλιού είχε μιλήσει ο στρατηγός του NATO Εγκον Ραμς, ο οποίος υποστήριξε μάλιστα πως διεξαγόταν «μυστική έρευνα για τη συγκεκριμένη εταιρία και αν εμπλεκόταν σε παράνομη δραστηριότητα».

. Το κανάλι υποστήριξε, τέλος, πως οι συγκεκριμένες πληροφορίες γι’ αυτές τις υποψίες βρίσκονταν στα αρχεία του ΝΑΤΟ αλλά και πως η γερμανική κυβέρνηση είχε επιβεβαιώσει τις έρευνες που διεξάγονταν για την εταιρία και είχε ανακοινώσει πως θα επανεξετάσει τα συμβόλαια που είχε με την Ecolog, τα οποία μόνο για το έτος 2010 έφταναν τα 50.000.000 ευρώ.

Μετά το ρεπορτάζ η Ecolog κινήθηκε άμεσα νομικά και κατόρθωσε να εκδοθούν από το δικαστήριο του Αμβούργου περιοριστικά μέτρα για το γερμανικό κανάλι, στο οποίο απαγορεύτηκε «να εγείρει υπόνοιες ότι η εταιρία Ecolog εμπλέκεται. Το NDR δήλωσε, αρχικώς, πως θα ασκήσει έφεση κατά των περιοριστικών μέτρων, ενώ η υπόθεση συνεχίστηκε με απειλές, ένθεν κακείθεν, για αγωγές εκατομμυρίων. Τελικά έκλεισε με εξωδικαστική διευθέτηση.

«Λευκή επιταγή» από Μητσοτάκη και fast track υποσχέσεις στην εταιρία e.go

Οικονομικά κίνητρα και πρόσβαση σε ταλαντούχο εργατικό δυναμικό είναι, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, οι λόγοι για ξένες επενδύσεις αιχμής στην Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός, συμμετέχοντας χθες -μαζί με υπουργούς- στην τηλεδιάσκεψη μεταξύ της Enterprise Greece και της γερμανικής εταιρίας ηλεκτρικών αυτοκινήτων e.go, δήλωσε «ευτυχής» για την υπογραφή της πρόθεσης συνεργασίας για τη δημιουργία εργοστασιακής μονάδας παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων νέας γενιάς, που θα είναι σχεδιασμένα για χρήση σε αστικό περιβάλλον.

Ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στο γεγονός ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί μέρος της παγκόσμιας αλυσίδας παραγωγής και προμηθειών σε ό,τι αφορά τη βιομηχανία αυτοκινήτων, τόνισε ότι υπάρχει πλέον η δυνατότητα να διορθωθεί αυτό, καθώς κινούμαστε προς το νέο στάδιο της κινητικότητας, που θα είναι η ηλεκτροκίνηση. «Θέλουμε να δείξουμε με σαφήνεια ότι θέλουμε να είμαστε μέρος αυτού του οικοσυστήματος» τόνισε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε ότι υπάρχει ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο ανάπτυξης υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, αναφερόμενος και στην επένδυση της Volkswagen στην Αστυπάλαια.

Ο πρωθυπουργός ισχυρίστηκε ότι με την ολοκλήρωση του project θα έχουμε τη δημιουργία 1.000 άμεσων θέσεων εργασίας και πιθανώς 5.000 έμμεσων θέσεων, καθότι συνήθως δημιουργείται ένα ολόκληρο cluster γύρω από τέτοιες επενδύσεις. Βέβαια σημείωσε ότι για την οριστικοποίηση της συμφωνίας και την επιλογή της σωστής τοποθεσίας υπάρχει ακόμη αρκετή δουλειά. Τόνισε όμως ότι πρόκειται για μια ευκαιρία να γίνει αισθητή η παρουσία της χώρας σε ολόκληρη την αλυσίδα προμηθειών για ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα.

«Η Ελλάδα μεταμορφώνεται σε μια χώρα που είναι ανοιχτή σε προχωρημένες άμεσες ξένες επενδύσεις, όπως αυτή που επεξεργαζόμαστε σήμερα. Δεν προσφέρουμε μόνο μια ισχυρή δέσμη οικονομικών κινήτρων αλλά και πρόσβαση σε ένα εργατικό δυναμικό που είναι ταλαντούχο και με πολλά προσόντα» είπε.

Κλείνοντας τη συζήτηση ο πρωθυπουργός επανέλαβε την απόλυτη δέσμευση της κυβέρνησης να στηρίξει την εταιρία σε όλα τα στάδια, από την αδειοδότηση έως την κατασκευή των εργοστασιακών εγκαταστάσεων και την παραγωγή. Επίσης δεσμεύτηκε ακόμη μία φορά για τη μετατροπή της χώρας σε case study χώρας που μπορεί να προσελκύσει αυτού του είδους τις καινοτόμες επενδύσεις προηγμένης τεχνολογίας, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να χαράξουμε το μονοπάτι μας προς ένα πιο πράσινο και βιώσιμο μέλλον.

Το 2018, τη χρονιά δηλαδή κατά την οποία άρχισε να συζητείται η Συμφωνία των Πρεσπών, ο πατριάρχης της οικογένειας Lazim Destani είχε τύχει μεγάλης προβολής από τον Τύπο. Τον Απρίλιο, για παράδειγμα, είχε παρευρεθεί στη βρετανική πρεσβεία στη  Β. Μακεδονία για τους εορτασμούς των γενεθλίων της βασίλισσας, όπου ο φωτογραφικός φακός τον είχε απαθανατίσει σε ένα εξαιρετικά θερμό ενσταντανέ με τον Σκοπιανό πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος τον έχει επισκεφθεί εξάλλου και στα γραφεία της Ecolog με κάθε δυνατή δημοσιότητα.

Την 4η Ιουλίου, από την άλλη, έτυχε θερμής υποδοχής στο Καπιτώλιο από τον γερουσιαστή Ελιοτ Ενγκελ, ο οποίος είχε παίξει αποφασιστικό ρόλο, 30 χρόνια πριν, στη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου. Πάντως, λίγο μετά τις εκλογές στη  Β. Μακεδονία τον περασμένο Ιούλιο, στις οποίες ο Ζάεφ κέρδισε τις περισσότερες έδρες αλλά όχι την αυτοδυναμία, το όνομα του Lazim Destani άρχισε να ακούγεται ακόμη και για τη θέση του πρωθυπουργού. Το DUI, το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα της  Β. Μακεδονίας, με το οποίο συζητούσε ο Ζάεφ την πιθανότητα σχηματισμού κυβερνητικού συνασπισμού, είχε αρχίσει να υψώνει την αξίωση για αλβανόφωνο πρωθυπουργό και έριξε στο τραπέζι το όνομα του Destani με τον οποίο φαίνεται πως διατηρεί κάτι παραπάνω από εξαιρετικές σχέσεις.

Τελικά, στις 18 Αυγούστου το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ και το αλβανικό DUI του Αλί Αχμέτι κατέληξαν σε συμφωνία, σύμφωνα με την οποία επικεφαλής της νέας κυβέρνησης θα τεθεί ο Ζόραν Ζάεφ, όμως τις τελευταίες 100 ημέρες της κυβερνητικής θητείας τον πρωθυπουργικό θώκο θα αναλάβει πρόσωπο που θα προταθεί από το κόμμα του Αλί Αχμέτι.